قابلیت همکاری 3D بین برنامه های مختلف ساخت به طور کلی از طریق قالب های استاندارد صنعتی مثل dwg , DXF, SDNF, cis/2و IFC با سیستمهای قدیمی تر صورت می گیرد. لینک های سفارشی دیگر که در گذشته و بر اساس XML یا فایل هایی با قالب خاص تصویب شده اند. داده های Excel هم در قابل گزارش هایی برای گسترش کاربردهای مختلف مورد استفاده قرار می گیرند. به صورت کلی سازگار شدن با کل فرآیند BIM تایید شده است، چراکه تنها فایلهای IFC کافی هستند تا از کل اشیا مدل سازه پشتیبانی کنند.
قالب های DXF, DWG, DWF و DGN
DXF[1] توسط Autodesk و به منظور فعال کردن قابلیت همکاری و انتقال داده بین AutoCAD و برنامه های دیگر توسعه یافت. از آنجایی که قالب فایل شامل هیچ شکلی از ID نمی شود، پیگری روند تغییرات بین اشیا فیزیکی که شامل فایل های مختلفی هستند ممکن نیست.
DWG قالبی از فایل است که برای داده های 2D و 3D CAD مورد استفاده قرار می گیرد و قالب استاندارد فایل برای محصولات Autodesk است.
DWF[2] یک قالب فایل ایمن است که توسطه Autodesk توسعه یافته و هدف آن توزیع کارامد و ارتباط بین داده های طراحی است که به طور معمول با طراحی های DWG ایجاد شده است. اگرچه به ندرت در محیط BIM دیده می شود.
DGN تبادل استاندارد فایل های مرجع بین برنامه های طراحی مختلف است که در اصل توسط MicroStation توسعه یافته و در حال حاضر بخشی از سیستمهای شرکت Bentley است. DGN شبیه به DWG است که در آن قالب گرافیکی داده ها قرار گرفته و شامل ID منحصر به فرد برای مدل داده شده نمی شود.
IGES و STEP
مشخصات اولیه تبادل گرافیکی (IGES[3]) قالب خنثی داده ها را فراهم می کند که اجازه می دهد تبادل دیجیتالی اطلاعات بین سیستم های CAD صورت گیرد. این توسط اداره ملی استاندارد ایالات متحده تعریف شده است و به طور گسترده با استاندارد تبادل داده مدل محصول (STEP[4]) در سال های اخیر جایگزین شده است.
سازمان بین المللی استانداردسازی (ISO) درگیر ایجاد استانداردهایی برای نمایش اطلاعات تفسیری و تبادل اطلاعات تولید محصول بوده است و به همین دلیل فایل های STEP در اختیار بسیاری از تولید کنندگان صنعتی قرار گرفته است. در بازار ساخت و ساز طبیعی است که تنها فایلهای مربوط به ISO 103003 AP230 قابل مشاهده باشند که عمدتا به عنوان فایل های مرجع در نظر گرفته می شوند.
قالب SDNF
فایل جزئیات فولادی خنثی (SDNF[5]) در اصل برای تبادل داده الکترونیکی بین سیستم های ساختاری مهندسی، A&D و سیستم های طراحی برای مدلسازی سازه فولادی تعریف شد. نسخه ۳ آخرین قالبی است که توسط نرم افزاری صنعتی پشتیبانی می شود و این قابل برای سالهای زیادی حتی به منظور انتقال سازه های پیچیده بین سیستم هایی مثل Tekla Structures و سیستم های طراحی مثل Intergraph’s PDS و Aveva’s PDMS مورد استفاده قرار گرفته است.
برای یک مرور سریع، فایل های SDNF به بستهها و گزارش هایی تقسیم می شوند. بسته های اصلی در زیر تعریف شده اند. به طور کلی تمام موارد توسط تمام برنامه ها پشتیبانی نمی شوند:
Packet 00 – Title packet
Packet 10 – Linear members
Packet 20 – Plate elements
Packet 22 – Hole elements
Packet 30 – Member loads
Packet 40 – Connection details
Packet 50 – Grids
Packet 60 – Curved members
قالب CIS/2
CIS[6] یکی از نتایج پروژه Eureka CIMsteel اروپا است. نسخه فعلی یعنی cis/2 قالب گسترش یافته و نسل دوم منتشر شده است که توسعه یافته تا روش های کاری یکپارچه را از طریق به اشتراک گذاری و مدیریت اطلاعات تسهیل کند. این کار بین شرکت های برنامه ریزی، طراحی، تحلیل و ساخت چارچوب فولادی سازه صورت می گیرد. نسخه های مختلفی از قالب های تحلیلی، فیزیکی و ساخت برای سازه فولادی وجود دارد که قالب فیزیکی به طور گسترده در گذشته استفاده می شد.
تنها نقطه ضعف این قالب اشیا چند ماده ای واقعی هستند که نمی توانند آن گونه که استاندارد روی اشیا فولادی تمرکز دارد تعریف شوند. اگرچه قالب گسترش یافته cis/2 با Intergraph و Tekla سازگار شده تا برنامه های طراحی هوشمند 3D را به Tekla Structures ارتباط دهد.
قالب IFC
آخرین و کاملترین استاندارد انتقال که در محیط BIM به کار گرفته شده است کلاس پایه صنعتی (IFC[7]) است که توسط سازمان buildingSMART تعریف شده (www.buildingsmart.com) و به طور رسمی قرارداد بین المللی همکاری نامیده میشود.
سازمانی که خودش را تحت عنوان buildingSMART معرفی می کند به طور کلی درباره به اشتراک گذاری اطلاعات بین اعضای تیم پروژه و برنامه هایی است که برای طراحی، ساخت، تهیه، نگهداری و عملیات اجرایی به کار گرفته می شوند. قابلیت همکاری داده ها کلید اصلی برای رسیدن به هدف فرآیند buildingSMART است.
buldingSMART یک طرح رایج داده توسعه داده که نگهداری و تبادل داده های مربوطه بین نرم افزارهای مختلف را ممکن میسازد. طرح داده شامل اطلاعات بین رشته ای ساختمان است که در طول عمر کاری آن استفاده می شود. نسخه فعلی استاندارد ۳×۲ است، در حالی که نسخه بعدی IFC4 تعریف شده و بسیاری از برنامه ها برای سازگار شدن با آخرین استانداردها در حال به روز رسانی هستند.
اشیا واقعی ساختمان که سیستم های معماری، مهندسی و MEP تعریف می شوند می توانند با IFC به اشتراک گذاشته شوند. این امر اجازه می دهد تا کاربران از سیستم هایی که می دانند یا برای ساخت اشیا بهترین است استفاده کنند. سازگار شدن با استاندارد IFC اجازه می دهد تا اطلاعات واقعی اشیا بین برنامه های مدلسازی اصلی به اشتراک گذاشته شوند. قالب های مختلف IFC در دسترس هستند و کاربر نیاز دارد بداند که کدام یک سازگار شده است و این امر می تواند با بررسی عنوان فایل IFC تعیین گردد.
[1] drawing exchange format
[2] design web format
[3] Initial graphics exchange specification
[4] Exchange of Product Model Data
[5] Steel detailing neutral file
[6] CIMsteel Integration Standards
[7] industry foundation class
